Mô hình ADDIE được xem như một công cụ hữu hiệu hỗ trợ các trainer thiết kế tài liệu trong quá trình đào tạo giảng viên nội bộ. Sở dĩ mô hình này được nhiều người sử dụng bởi nó không những giúp bạn cải thiện kỹ năng thiết kế tài liệu, mà còn là công cụ hỗ trợ đắc lực trong công việc của bạn. Hãy cùng Train The Trainer tìm hiểu sâu hơn về mô hình này thông qua bài viết dưới đây.
Mô hình ADDIE là gì?
ADDIE là từ viết tắt của năm giai đoạn của một quá trình phát triển: Analyze – Phân tích, Design – Thiết kế, Development – Phát triển, Implementation – Thực hiện và Evaluation– Đánh giá. Mô hình ADDIE dựa trên mỗi giai đoạn được thực hiện theo thứ tự nhất định nhưng tập trung vào phản ánh và lặp lại. Mô hình cung cấp cho bạn cách tiếp cận, xây dựng tài liệu, bài giảng dành cho giảng viên nội bộ.
Xem thêm: Khóa đào tạo trực tuyến phương pháp thiết kế khóa học
Các bước của mô hình ADDIE
Analyze – Phân tích
Giai đoạn này yêu cầu giảng viên nội bộ cần phân tích đầy đủ về các mục tiêu đào tạo. Thông thường họ sẽ tìm ra câu trả lời cho những câu hỏi sau:
- Môi trường học tập là gì?
- Đối tượng là ai?
- Bạn có cần cung cấp đào tạo ở nhiều địa điểm không?
- Nội dung khóa học có yêu cầu nhập vai và xây dựng kỹ năng thực hành không?
- Có các yếu tố hạn chế như nguồn lực kỹ thuật, thời gian và đầu tư tài chính không?
- Nhân khẩu học của học viên là gì (tuổi, trình độ học vấn, nền tảng văn hóa, …)?
- Họ có quen với việc học kỹ thuật số không?
- Họ có kiến thức trước đó về chủ đề khóa học không?
- Có rào cản nào để đạt được mục tiêu nghề nghiệp của họ không? Nếu có, đó là gì? Họ có những kỹ năng cụ thể nào, và khoảng cách về hiệu suất là gì?
- Bạn đang cố gắng giải quyết vấn đề gì?
- Những thiếu sót về kỹ năng? Vấn đề giao tiếp? Thiếu nhận thức về sự đa dạng?
- Những mong đợi là gì?
- Người học có bắt buộc phải tham gia khóa học không? Họ có mong đợi khóa học này giải quyết một vấn đề, giúp họ học một kỹ năng mới hoặc thăng tiến trong công ty của họ không? Khóa học sẽ giải quyết vấn đề “có gì trong đó cho tôi?” câu hỏi?
Giai đoạn phân tích được xem là bước đầu giúp bạn trở nên hoàn thiện bản thân hơn với kỹ năng thiết kế tài liệu.
Design – Thiết kế tài liệu
Bây giờ bạn đã biết đối tượng của mình, bước tiếp theo trong mô hình ADDIE là suy nghĩ về việc tạo một khóa học lấp đầy khoảng trống. Đây là nơi bạn:
- Xác định mục tiêu của học viên
- Phác thảo nội dung
- Chọn giao diện người dùng và môi trường (dựa trên web? LMS ? E – Learning?
- Lên khung thời gian cho từng hoạt động
- Chọn tiến trình của khóa học ( Người học có thể chọn không tham gia các phần của khóa học thông qua đánh giá không? Người học có thể đi theo tiến độ của riêng họ không?)
- Chọn phương pháp đánh giá
Sau khi tất cả các yếu tố này được xác định, bạn đã có được bức tranh toàn cảnh về tài liệu, khóa học.
Development – Phát triển, xây dựng
Ở giai đoạn này, mỗi yếu tố của khóa học phải được phát triển sao cho phù hợp với giai đoạn thiết kế. Trong đó, cốt lõi nội dung đều đã được quyết định sẵn rồi. Tất cả những gì bạn cần làm đó là làm cho bài giảng, khóa học chi tiết và hoàn thiện hơn. Kỹ năng thiết kế tài liệu của bạn cũng được cải thiện và phát huy đáng kể ở giai đoạn này.
Một lời khuyên bổ ích từ các chuyên gia, thay vì tạo toàn bộ khóa học sau đó gửi tất cả cùng một lúc cho những người đánh giá, bạn nên chia khóa học thành các mô-đun để tiết kiệm thời gian phát triển. Bằng cách này, trong khi khách hàng đang xem xét một mô-đun, nhóm phát triển có thể tiếp tục làm việc trên mô-đun tiếp theo. Xây dựng, kiểm tra, sau đó xây dựng lại: hãy nhớ – chìa khóa của ADDIE là lặp lại!
Đây cũng là lúc quay trở lại giai đoạn thiết kế để đảm bảo thời gian phù hợp. Nếu khóa học mất quá nhiều thời gian để hoàn thành, thì có thể đã đến lúc bạn phải cắt nhỏ.
Implementation – Thực hiện
Đây là giai đoạn để trình bày và giảng dạy tài liệu khóa học cho học viên của bạn. Ở đây, bạn không chỉ chú ý đến phản ứng của người học (và người hướng dẫn ‘, nếu có) đối với chính khóa học, bạn còn đang xem liệu phương pháp phân phối có hiệu quả hay không. Có trục trặc khi truy cập LMS không? Người học có được phủ sóng wifi đầy đủ không? Người hướng dẫn đã chuẩn bị chưa? Người học có cần được hướng dẫn liên tục không? Các đánh giá có cho bạn biết những gì bạn cần biết không? Người học có đạt được kết quả học tập mà bạn đề ra không?
Đến đây, giai đoạn phát triển vẫn chưa kết thúc; bạn hãy chú ý đến phản hồi của người học để có thể làm cho khóa học tốt hơn nữa.
Evaluation – Đánh giá trong mô hình cải thiện kỹ năng thiết kế tài liệu
Ở giai đoạn đánh giá, hãy xác định xem người học có học được những gì họ muốn ngay từ ban đầu hay không? Họ có thể áp dụng các kỹ năng mới không? Họ có động lực để học không? Bạn có thể tìm hiểu bằng cách kiểm tra các mục tiêu đánh giá thông qua LMS, khảo sát người học và người hướng dẫn, thực hiện phỏng vấn hay bất kỳ phương pháp nào bạn chọn để nhận phản hồi.
Dựa trên phản hồi đó, bạn có thể đánh giá xem bạn có đạt được các mục tiêu mà bạn đã xác định trong giai đoạn Phân tích hay không, và dựa trên câu trả lời, hoặc tiến hành trước, thực hiện một vài điều chỉnh hoặc bắt đầu lại quy trình ADDIE.
Xem thêm: Khóa đào tạo chuyên sâu thiết kế và xây dựng lộ trình đào tạo
Tạm kết về kỹ năng thiết kế tài liệu
Trên đây là những thông tin về mô hình ADDIE giúp cải thiện kỹ năng thiết kế tài liệu cho giảng viên nội bộ. Để tham khảo thêm những kỹ năng cần thiết cho giảng viên nội bộ và những kiến thức bổ ích về lĩnh vực này, vui lòng truy cập tại đây.
